Ήταν ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της παγκόσμιας Αυτοκινητοβιομηχανίας: Πότε οι άνθρωποι της Toyota θα αποφάσιζαν να ασχοληθούν έμπρακτα με την παραγωγή αμιγώς ηλεκτρικών μοντέλων.

Ενώ από την προηγουμένη δεκαετία ο βιομηχανικός κλάδος προσπαθούσε με ταχύ ρυθμό να αυτοπροσδιοριστεί και πάλι (περισσότερο από 120 χρόνια έπειτα από την ουσιαστική έναρξη της δραστηριότητάς του), οι άνθρωποι της ιαπωνικής εταιρείας ακολουθούσαν τον δικό τους τρόπο. Άλλωστε, είναι αυτοί που τον άλλαξαν οριστικά κάνοντας την αρχή το 1997 (με το Prius πρώτης γενιάς).

Με τον αριθμό των αμιγώς ηλεκτροκίνητων μοντέλων να αυξάνεται με πολύ γρήγορο ρυθμό, το ερώτημα παρέμενε. Πότε η Toyota θα δημιουργούσε το δικό της αντίστοιχο μοντέλο;

Μια πρώτη (εγωιστική) απάντηση ήταν όταν θα ήθελαν τα στελέχη της. Μια πραγματιστική έχει να κάνει με τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την εταιρεία ώστε να το υλοποιήσει. Αυτό αργούσε να συμβεί, βάσει των δεδομένων που είχαν διαμορφωθεί πλέον στην Αυτοκινητοβιομηχανία.

Η Toyota, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων, έδειχνε ως να μην επηρεάζεται από την καινούργια κατάσταση, ως να μην ήθελε να ασχοληθεί με την ηλεκτροκίνηση σε μαζική παραγωγή, σαν να τη σνόμπαρε (ενδεχομένως).

Κι όμως! Αυτή που φαινόταν ως ο «ουραγός» των εξελίξεων ήταν πρωτοπόρος σε αυτόν τον τομέα! Και το έπραξε 27 χρόνια πριν (από σήμερα).

Ήταν το 1997 όταν παρουσίασε στην αγορά των ΗΠΑ την αμιγώς ηλεκτροκίνητη έκδοση της πρώτης γενιάς του RAV-4 (όπως γραφόταν τότε το μοντέλο).

Αυτή προορίζονταν κυρίως για την πολιτεία της Καλιφόρνιας και ήταν το πρώτο ηλεκτρικό SUV «μαζικής» παραγωγής στην ιστορία.

Από το RAV-4 στο bZ4X
Τον Απρίλιο του 2021 η Toyota θα παρουσιάσει ένα ιδιαίτερης σχεδίασης πρωτότυπο με μια περίεργη γραμματαριθμητική ονομασία: Το bZ4X. Από την εταιρεία διαβεβαίωσαν ότι θα μπει σε παραγωγή χωρίς ουσιαστικές αλλαγές και θα είναι το πρώτο αμιγώς ηλεκτροκίνητο μοντέλο της (στη σύγχρονη εποχή).

Το αυτοκίνητο εξελίχθηκε σε συνεργασία με τη Subaru (για την οποία δημιουργήθηκε το Solterra).

Το όνομά του αποκωδικοποιήθηκε ως εξής: Το «bZ» είναι τα πρώτα γράμματα των λέξεων «beyond Zero», μια φράση που προσδιορίζει τη νέα υποκατηγορία οχημάτων που δημιούργησε η Toyota για τα μοντέλα της τα οποία δεν θα εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα (κατά την κίνησή τους)

Ουσιαστικά, το «beyond Zero» είναι μια φιλοσοφία κατασκευής οχημάτων η οποία έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο και τι περισσότερο μπορεί (η εταιρεία) να του προσφέρει και όχι απλώς μια ομάδα νέων αυτοκινήτων με συγκεκριμένα τεχνολογικά χαρακτηριστικά που δεν επικεντρώνονται μόνο στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος.

Ο αριθμός 4 στην ονομασία του ορίζει το μέγεθος του αυτοκινήτου (τις διαστάσεις του, δηλαδή) και το γράμμα «X» την κατηγορία οχημάτων στην οποία εντάσσεται, δηλαδή στα SUV.

Το bZ4X είναι το πρώτο μοντέλο της Toyota το οποίο βασίζεται στην καινούργια πλατφόρμα eTNGA η οποία εξελίχθηκε αποκλειστικά για τα αμιγώς ηλεκτροκίνητα οχήματά της.

Επειδή έχει δημιουργηθεί επί τούτω, οι μπαταρίες είναι ενσωματωμένες στο πάτωμα και αποτελούν δομικό στοιχείο του πλαισίου. Επίσης, συμβάλλουν στην αύξηση της δυσκαμψίας του πλαισίου.

Οι συσσωρευτές είναι ιόντων λιθίου, αποτελούνται από 96 στοιχεία συνολικά και είναι υδρόψυκτοι. Η ονομαστική ενεργειακή χωρητικότητά τους είναι 71,4 kWh και η πραγματική 64,0 kWh. Η τάση τους είναι 355 Volt και σε ταχυφορτιστή 150 kW μπορούν να φορτίσουν από το 10%-80% σε περίπου μισή ώρα. Σύμφωνα με την Toyota, η μέγιστη τυποποιημένη αυτονομία του φτάνει τα 516 χλμ. (κατά WLTP) με μία πλήρη φόρτιση.

Το δικίνητο bZ4X διαθέτει έναν ηλεκτροκινητήρα (σύγχρονος, μόνιμου μαγνήτη) στο εμπρός μέρος και κινεί τους εκεί τροχούς. Οι μηχανικοί της Toyota συνεργάστηκαν με ομολόγους τους στις εταιρείες BluE Nexus Corporation, AISIN Corporation και Denso Corporation και δημιουργήσαν την ενιαία μονάδα eAxle.

Πρόκειται για μια σχετικά μικρών διαστάσεων και βάρους μονάδα η οποία ενσωματώνει το ηλεκτρικό μοτέρ, τον μετατροπέα και το «κιβώτιο ταχυτήτων». Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο αμιγώς ηλεκτροκίνητο μοντέλο και καταλαμβάνει μικρό χώρο, κάτι που επιτρέπει την αύξηση της ευρυχωρίας για τους επιβάτες.

Η ανάρτηση του bZ4X αποτελείται από γόνατα τύπου MacPherson με ψαλίδια βάσης και αντιστρεπτική ράβδο εμπρός. Πίσω, υπάρχει διάταξη διπλών ψαλιδιών και αντιστρεπτική ράβδος.

Εσωτερικώς
Είναι σαφές πως όταν οι άνθρωποι της ιαπωνικής εταιρείας αποφασίσουν να δημιουργήσουν κάτι διαφορετικό από αυτό που συνηθίζουν στα μοντέλα τους, το αποτέλεσμα είναι απρόσμενο και πραγματικά εκπλήσσει.

Αυτό ισχύει και στην περίπτωση του bZ4X. Η διαφορά είναι περισσότερο προφανής στο εσωτερικό του, όπου οι σχεδιαστές της εφάρμοσαν ιδέες οι οποίες δεν είχαν υιοθετηθεί σε τέτοιο βαθμό ως τώρα.

Η φιλοσοφία τους είναι να προσφέρει το αυτοκίνητο τον μέγιστο δυνατόν ωφέλιμο χώρο στους επιβάτες του και να αισθάνονται άνετα «όπως στο σαλόνι του σπιτιού τους» (sic).

Το ταμπλό έχει διαμορφωθεί με τρόπο που να είναι νέος για την Toyota. Ο πίνακας οργάνων (οθόνη TFT 7,0 ιντσών) και η απόστασή του από το τιμόνι, η σχετικά μικρότερη διάμετρος του τελευταίου, η οθόνη αφής στο κέντρο (8,0 ιντσών ή 12,3 ιντσών, αναλόγως της εξοπλιστικής έκδοσης), η «αιωρούμενη» κονσόλα και ο ανοιχτός αποθηκευτικός χώρος κάτω από αυτή και το συρόμενο υποβραχιόνιο μεταξύ οδηγού και συνοδηγού είναι τα κύρια στοιχεία του.

Γενικά, η σχεδίαση του ταμπλό μοιάζει «πολυεπίπεδη», με πολλές καμπύλες και επιφάνειες που προεξέχουν σε κάποια σημεία. Αν και το αποτέλεσμα εντυπωσιάζει οπτικά (ή ξενίζει κάποιους), η ουσία του αποδεικνύεται πολύ χρηστική και πρακτική.

Η ποιότητα των υλικών και της συναρμογής είναι πολύ καλή, όπως και η εργονομία. Να σημειώσουμε ότι στο bZ4X δεν υπάρχει ντουλαπάκι συνοδηγού λόγω της μικρότερης επιφάνειας του ταμπλό σε εκείνο το τμήμα του.

Αυτό επελέγη από τους ανθρώπους της Toyota αφενός για λόγους αισθητικής και ενίσχυσης της δυσκαμψίας και αφετέρου για να υπάρχει περισσότερος διαθέσιμος χώρος εμπρός από αυτόν (συνοδηγό).

Η μεγάλη οθόνη αφής συνδυάζεται με το αναβαθμισμένο σύστημα Toyota Smart Connect το οποίο προσφέρει στον οδηγό και στους συνεπιβάτες του περισσότερες επιλογές και πληροφορίες, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα ενεργοποίησης κάποιων συστημάτων μέσω φωνητικών εντολών.

Η πρόθεση των ανθρώπων της εταιρείας να δημιουργήσουν ένα ευρύχωρο εσωτερικό εκπληρώθηκε. Στο bZ4X θα χωρέσουν χωρίς κανένα πρόβλημα πέντε υψηλόσωμοι επιβάτες. Ιδίως στο πίσω κάθισμα, χωρίς υπερβολή ο διαθέσιμος χώρος είναι αντίστοιχος μιας λιμουζίνας σε ό,τι αφορά στο ωφέλιμο μήκος για τα πόδια.

Το έδρανο του πίσω καθίσματος είναι τοποθετημένο σχετικά χαμηλά, ενώ μεταβάλλεται η κλίση της πλάτης του, για να μετακινούνται με μεγαλύτερη άνεση όσοι βρίσκονται εκεί.

Τα εμπρός καθίσματα είναι όμορφα σε διαμόρφωση, άνετα σε αίσθηση και με καλή πλευρική στήριξη. Από τη θέση του οδηγού, έχεις καλή ορατότητα περιμετρικά και η εργονομία κρίνεται θετικά.

Το επίπεδο εξοπλισμού είναι καλό, όπως χρειάζεται σε ένα σύγχρονο αμιγώς ηλεκτροκίνητο μοντέλο. Το σύστημα T-Mate, όπως ονομάζεται, έχει αναβαθμιστεί και περιλαμβάνεται στο Toyota Safety Sense.

Το τελευταίο πρόκειται για την υλοποίηση του οράματος και της προσπάθειας των ανθρώπων της εταιρείας να ενισχύσουν την παρεχόμενη ενεργητική και παθητική ασφάλεια των επιβατών και λοιπών χρηστών του δρόμου.

Επίσης, διευκολύνει τον οδηγό στο έργο του, καθώς τον προειδοποιεί για την περίπτωση ενδεχόμενης σύγκρουσης ή κατά τη διαδικασία της στάθμευσης.

Με το bZ4X στον δρόμο
Το αμάξωμα τουbZ4X είναι ξεχωριστό. Βεβαίως, δεν είναι αυτό που θα το χαρακτηρίζαμε ως «καινοτόμο», καθώς η Toyota μας έχει εκπλήξει κατά καιρούς με τη μορφή που έχει δώσει σε κάποια μοντέλα της.

Στο πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό μοντέλο της οι σχεδιαστές της έχουν χρησιμοποιήσει ήπιες γραμμές και σε κάποια σημεία του έχουν ενσωματώσει πιο έντονα αισθητικά στοιχεία, π.χ. η πίσω αεροτομή στην οροφή η οποία είναι διαμορφωμένη σε δύο τμήματα.

Όπως γράψαμε ήδη, η θέση οδήγησης είναι καλή όμως η στεφάνη του τιμονιού κρύβει μερικές από τις ενδείξεις στον πίνακα οργάνων και χρειάζεται μια μερική περιπάθεια αναζήτησης από τον οδηγό. Επίσης, το σύστημα πολυμέσων είναι εύχρηστο, όμως καθυστερεί σχετικά στην απόκριση του.

Το πλαίσιο -και το σασί, εν γένει- δίνει την αίσθηση ότι είναι στιβαρό για τα δεδομένα του αυτοκινήτου. Η ανάρτησή του είναι άνετη, λειτουργεί πολύ καλά αναφορικά με την ικανότητά της να απορροφά τις ταλαντώσεις και είναι τυπική ενός οικογενειακού αυτοκινήτου της Toyota.

Αν και ο όγκος του είναι σχετικά μεγάλος, το bZ4X είναι ευκολοδήγητο και εντός πόλης. Το αυτοκίνητο διαθέτει και τα δύο επιπλέον προγράμματα «Eco » και «Snow» για την απόδοση της ροπής στους εμπρός τροχούς, πέραν της κανονικής.

Η επιτάχυνση από στάση αλλά και εν κινήσει είναι ικανοποιητική και προσαρμοσμένη στον χαρακτήρα του αυτοκινήτου. Δεν είναι η απότομη που θα συναντήσεις σε άλλα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα, η οποία έχει σκοπό και να σε εντυπωσιάζει. Αντιθέτως, στο bZ4X είναι πιο πραγματιστική, πιο γήινη.

Το χαμηλό κέντρο βάρους του οχήματος είναι εμφανές στον οδηγό κατά τη διάρκεια της κίνησης. Στη στροφή, το αυτοκίνητο θα ακολουθήσει αυστηρά την τροχιά που αυτός θα ορίσει αρκεί να μην το πιέζει. Αν θελήσει να το πράξει, το σύστημα ελέγχου της πρόσφυσης θα επέμβει άμεσα για να ακολουθήσει και αυτό για τον έλεγχο της ευστάθειας.

Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις, η επέμβαση των δύο συστημάτων γίνεται με ομαλό τρόπο, χωρίς να αναστατώσει τον οδηγό (και τους συνεπιβάτες του).

Το τιμόνι είναι μέτριο σε αίσθηση, όπως αναμένεις από ένα αμιγώς ηλεκτροκίνητο οικογενειακό αυτοκίνητο. Όπως γράψαμε ήδη, η σχετικά μικρότερη διάμετρός του δίνει μια «σπορτίφ» εικόνα η οποία δεν ανταποκρίνεται στην κατασκευαστική αλήθεια του bZ4X.

Η μεταβαλλόμενη υποβοήθηση είναι εύκολα αντιληπτή από τον οδηγό. Σε μικρή ταχύτητα, δηλαδή όταν κινείται εντός πόλης, η αίσθηση του συστήματος διεύθυνσης είναι πιο βαριά και η απόκριση πιο άμεση. Όταν η ταχύτητα του αυτοκινήτου αυξάνεται, τότε (η αίσθηση) γίνεται πιο ουδέτερη.

Να σημειώσουμε ότι το αυτοκίνητο διαθέτει και διακόπτη οι οποίος αυξάνει την ικανότητα να φορτίζουν περισσότερο οι μπαταρίες του όταν ο οδηγός σηκώνει το πόδι του από το δεξί πεντάλ. Όταν τον ενεργοποιήσει, ο ρυθμός επιβράδυνσης είναι πιο έντονος, προσομοιώνοντας τη λειτουργία «one pedal drive».

Το επίπεδο θορύβου είναι χαμηλό ακόμη και εάν αυξάνεται η ταχύτητα χάρη στην καλή ηχομόνωση. Ωστόσο, ο θόρυβος από τα ελαστικά ή ο αεροδυναμικός γίνεται αισθητός κατά το ταξίδι, χωρίς να είναι ενοχλητικός.

Η αναμονή και η περιέργεια τελείωσε. Όσοι απορούσαν εάν και πότε η Toyota θα ασχοληθεί με την παραγωγή αμιγώς ηλεκτρικού μοντέλου πήραν τη απάντησή τους.

Όταν η ιαπωνική εταιρεία -που επανειλημμένα είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων- ασχολήθηκε και αυτή το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο. Βεβαίως, αυτό δεν είναι απολύτως τυπικό της φιλοσοφίας της ιστορικά.

Τι εννοούμε; Το bZ4X έχει κάποια στοιχεία που αποτελούν αντικείμενο κριτικής, ιδίως εάν το συγκρίνεις με τους τετράτροχους «θεμέλιους λίθους» της, όπως η Corolla ή το RAV4.

Το αμιγώς ηλεκτροκίνητο μοντέλο θα ξενίσει τους παραδοσιακούς αγοραστές της εταιρείας αναφορικά με την διαμόρφωση του ταμπλό ή τις τεχνολογίες του, που δεν καινοτομούν.

Όμως, είναι ένα Toyota. Αυτό σημαίνει ότι από τη στιγμή που τα στελέχη της αποφάσισαν να εμπλακούν στη ηλεκτροκίνηση, η εξέλιξη και η βελτίωση θα είναι δεδομένη -αν και σταδιακή σε ρυθμό, με τον τρόπο που γνωρίζουν και εφαρμόζουν διαχρονικά.

Άλλωστε, το bZ4X είναι το πρώτο γι’ αυτήν. Ό,τι θα ακολουθήσει εφεξής θα είναι καλύτερο και έχουμε ενδιαφέρον να δούμε τι μας επιφυλάσσει η ιαπωνική εταιρεία στο μέλλον και για τα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα της.

Τεχνικά χαρακτηριστικά – Toyota bZ4X 2WD 204 PS

Κινητήρας: Ηλεκτροκινητήρας, σύγχρονος μόνιμου μαγνήτη
Μέγιστη ισχύς: 204 PS
Μέγιστη Ροπή: 266 Nm
Μέγιστη χωρητικότητα μπαταρίας: 71,4 kWh (Ονομαστική), 64,0 (Πραγματική)
Μετάδοση: Στους εμπρός τροχούς
Κιβώτιο: Αυτόματο, μίας σχέσης
Επιτάχυνση 0-100 km/h: 7,5 sec
Τελική ταχύτητα: 160 km/h
Μέση κατανάλωση εργοστασιακή/δοκιμής: 14,3 kWh/100 km / 16,8 kWh/100 km
Αυτονομία: 516 km (WLTP)
Εκπομπές CΟ2: 0
Διαστάσεις Μ/Π/Υ: 4.690/1.860/1.650 mm
Μεταξόνιο: 2.850 mm
Βάρος: 1.895 kg
Χώρος αποσκευών: 452 lt
Τιμή: Από 44.990 ευρώ («Active»)