Games
Τι συμβαίνει και κατάσχουν αλβανικά Tesla;
ΝΕΑ
Μοντέλο της Tesla, έχει χαρακτηριστεί ως «απαγορευμένος καρπός» για την Ευρώπη…
Ο λόγος για το Cybertruck, που παρότι που δενδιατίθεται επίσημα στην ΕΕ, ορισμένοι ανυπόμονοι οδηγοί αναζήτησαν εναλλακτικές οδούς εισαγωγής. Ένα ανεπίσημο «παραθυράκι» φάνηκε να είναι η γειτονική Αλβανία – μια χώρα εκτός ΕΕ όπου το Cybertruck μπορεί να ταξινομηθεί και να λάβει πινακίδες κυκλοφορίας.
WHAT CAR
Πράγματι, από τα τέλη του 2024 εμφανίστηκαν Cybertruck με αλβανικές πινακίδες να κυκλοφορούν σε ευρωπαϊκούς δρόμους (π.χ. Ολλανδία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο). Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές αρχές δεν άργησαν να αντιδράσουν. Σε αρκετές περιπτώσεις, αυτά τα οχήματα κατασχέθηκαν από αστυνομία και τελωνεία, εγείροντας ερωτήματα για τους λόγους και το νομικό πλαίσιο πίσω από αυτές τις ενέργειες.
Στη συνέχεια, αναλύουμε αναλυτικά τις επίσημες αιτίες των κατασχέσεων, το ισχύον νομικό/τελωνειακό καθεστώς για οχήματα τρίτων χωρών στην ΕΕ, τυχόν παρόμοια προηγούμενα περιστατικά, τη στάση της Tesla απέναντι σε ανεπίσημες εισαγωγές, το θέμα της έγκρισης τύπου του Cybertruck στην Ευρώπη και γιατί ειδικά η Αλβανία βρέθηκε στο επίκεντρο αυτού του φαινομένου.
Επίσημες αιτίες κατάσχεσης από τις αρχές
Οι περιπτώσεις κατάσχεσης των Cybertruck με ξένες (αλβανικές) πινακίδες συνοδεύτηκαν από συγκεκριμένες αιτιολογίες από τις αρχές. Στο Ηνωμένο Βασίλειο –που πάντως πλέον δεν ανήκει στην ΕΕ αλλά ακολουθεί παρεμφερή πρότυπα οδικής ασφάλειας– η αστυνομία του Μάντσεστερ κατέσχεσε ένα Cybertruck τον Ιανουάριο 2025, επικαλούμενη παραβίαση των τοπικών κανονισμών οδικής ασφάλειας. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκαν τα εξής:
Έλλειψη πιστοποιητικού συμμόρφωσης (CoC)
Το Tesla δεν διέθετε το απαραίτητο πιστοποιητικό κυκλοφορίας – ένα νομικά απαιτούμενο έγγραφο που βεβαιώνει ότι το όχημα πληροί τα τοπικά πρότυπα ασφαλείας. Με άλλα λόγια, δεν υπήρχε έγκριση τύπου ή βεβαίωση ότι το όχημα είναι σύμφωνο με τις προδιαγραφές που ισχύουν στη συγκεκριμένη χώρα. Αυτό από μόνο του καθιστά το Cybertruck μη νόμιμο προς κυκλοφορία σε δημόσιους δρόμους.
Ξένη ταξινόμηση από μόνιμο κάτοικο
Το ίδιο Tesla βρέθηκε ταξινομημένο και ασφαλισμένο στο εξωτερικό (Αλβανία), κάτι που είναι παράνομο όταν το οδηγεί μόνιμος κάτοικος μιας χώρας όπως το Ην. Βασίλειο. Η αστυνομία τόνισε ότι ο οδηγός ήταν μόνιμος κάτοικος UK, ενώ το Cybertruck είχε αλλοδαπές πινακίδες – ένα “big no-no” υπό τη βρετανική νομοθεσία. Στην ουσία, αυτό θεωρείται προσπάθεια παράκαμψης των εθνικών νομών (φορολογικών και τεχνικών) μέσω χρήσης αλλοδαπής πινακίδας.
Οι αρχές εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια των άλλων χρηστών του δρόμου σε περίπτωση ατυχήματος με το εν λόγω όχημα. Το Cybertruck έχει τεράστιο μέγεθος και αντισυμβατικό, γωνιώδες σχεδιασμό, που θεωρήθηκε ότι ενέχει κινδύνους για πεζούς και οδηγούς άλλων οχημάτων. Οι αιχμηρές ακμές και η σκληρή ανοξείδωτη κατασκευή του εγείρουν φόβους ότι σε σύγκρουση θα προκαλούσαν υπέρμετρη ζημιά ή τραυματισμούς. Οι αστυνομικοί χαρακτήρισαν το όχημα «brutal» ως προς την έλλειψη πρόβλεψης για την προστασία πεζών.
Παράβαση συγκεκριμένων άρθρων του νόμου: Στο ΗΒ το Cybertruck κατασχέθηκε με βάση το άρθρο 165 του Νόμου Περί Οδικής Κυκλοφορίας και ο οδηγός του καταγγέλθηκε (βεβαιώθηκε παράβαση). Το συγκεκριμένο άρθρο επιτρέπει την κατάσχεση οχήματος που δεν είναι κατάλληλα ασφαλισμένο ή δεν πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις κυκλοφορίας. Έτσι, το φορτηγό μεταφέρθηκε σε χώρο φύλαξης οχημάτων, όπως θα γινόταν με οποιοδήποτε ανασφάλιστο ή μη εγκεκριμένο αυτοκίνητο.
Συνοψίζοντας, οι επίσημοι λόγοι κατάσχεσης ήταν η έλλειψη τυπικής έγκρισης τύπου/πιστοποιητικών, η μη συμμόρφωση με πρότυπα ασφαλείας (αιχμηρές γωνίες, φώτα, διαστάσεις), και η παράνομη χρήση ξένης πινακίδας από κάτοικο ΕΕ (που συνιστά τελωνειακή παράβαση/φοροδιαφυγή). Σε κάθε έλεγχο από αστυνομία ή τελωνείο, αρκεί ένας από αυτούς τους λόγους για να σημάνει δέσμευση του οχήματος μέχρι να διαλευκανθεί η νομιμότητα της κυκλοφορίας του.
Το νομικό και τελωνειακό καθεστώς για οχήματα τρίτων χωρών στην ΕΕ
Το πλαίσιο που διέπει την κυκλοφορία αυτοκινήτων με πινακίδες τρίτων χωρών εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρκετά σαφές και αυστηρό. Βασική αρχή αποτελεί ότι κάθε όχημα που κυκλοφορεί μονίμως σε μια χώρα πρέπει να είναι ταξινομημένο σε αυτήν τη χώρα (ή εν πάση περιπτώσει, σε χώρα της ΕΕ αν μιλάμε για κοινοτική μετακίνηση). Δεν υπάρχει ενιαία ευρωπαϊκή ταξινόμηση – κάθε κράτος έχει τη δική του διαδικασία, όμως τα περισσότερα ακολουθούν κοινές αρχές μέσω οδηγιών και κανονισμών της ΕΕ.
Νομικό κενό ή παραθυράκι;
Στην υπόθεση του Cybertruck, ορισμένοι προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν το ότι η Αλβανία δεν είναι στην ΕΕ. Σκέφτηκαν ότι αν το όχημα παραμείνει επισήμως ταξινομημένο στην Αλβανία, μπορούν να το οδηγούν εντός ΕΕ για έως 6 μήνες, μετά να το βγάζουν προσωρινά εκτός (π.χ. επιστρέφοντας Αλβανία ή πηγαίνοντας Ελβετία/Βρετανία) και κατόπιν να ξαναμπαίνουν, αποφεύγοντας έτσι την κανονική εισαγωγή/ταξινόμηση. Στην πράξη όμως, αυτό το “τρικ” δεν καλύπτει τους μόνιμους κατοίκους ΕΕ.
Αν ο οδηγός/ιδιοκτήτης μένει στην ΕΕ, οι αρχές μπορούν να θεωρήσουν ότι το όχημα χρησιμοποιείται μόνιμα, οπότε δεν εμπίπτει στην εξαίρεση του τουρίστα.
Εν τέλει, όσοι έτρεξαν να φέρουν το Tesla Cybertruck στην Ευρώπη μέσω Αλβανίας διαπίστωσαν ότι βρέθηκαν ένα βήμα μπροστά από την Tesla η οποία δεν εχει αποφασίσει αν θα το εισάγει Ευρώπη, αλλά αρκετά βήματα πίσω από τον νόμο. Οι κατασχέσεις ήταν, ως φαίνεται, αναπόφευκτες. Το Cybertruck θα παραμείνει για λίγο ακόμη ένας εξωτικός επισκέπτης – ή μάλλον ένας παραβάτης – στους ευρωπαϊκούς δρόμους, μέχρι να μπορέσει να γίνει νόμιμος μόνιμος κάτοικος. Και αυτή η ιστορία είναι μια προειδοποίηση για όλους: στην αυτοκίνηση, η καινοτομία οφείλει τελικά να περάσει κάτω από την ίδια «μπάρα» κανονισμών που περνούν όλα τα άλλα οχήματα, αλλιώς δεν έχει θέση στις λεωφόρους μας.
