Απόσυρση Mirage 2000: Σε… αναμμένα κάρβουνα οι Τούρκοι
ΝΕΑ
Τα αγαπημένα «διχίλιαρα» οδηγούνται στην αποστρατεία και την πώληση. Μήπως όμως πρέπει να το σκεφτούμε λίγο καλύτερα;
Στη μακρά ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας, λίγα αεροσκάφη έχουν ταυτιστεί τόσο έντονα με το Αιγαίο όσο το γαλλικό Mirage 2000. Σχεδόν 4 δεκαετίες πριν, τον Απρίλιο του 1988 είχε προσγειωθεί το πρώτο στην Τανάγρα, ανοίγοντας ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία της Π.Α.
WHAT CAR
Το εντυπωσιακό δελταπτέρυγο αεροπλάνο, ένα από τα πιο όμορφα (για πολλούς το πιο όμορφο) μαχητικό που κατασκευάστηκε ποτέ, αποτέλεσε για όλα αυτά τα χρόνια ένα από τα πιο δυνατά χαρτιά της κυριαρχίας πάνω από το Αιγαίο, όντας και ένα αεροπλάνο που αποτελούσε άγνωστη ποσότητα για τους Τούρκους.
Από την ένταξή του σε ελληνική υπηρεσία το 1988 έως σήμερα, αποτέλεσε σύμβολο εναέριας κυριαρχίας, τεχνολογικής καινοτομίας και στρατηγικής ευελιξίας. Τώρα, τέσσερις δεκαετίες αργότερα, το μέλλον του τύπου βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση: Να πωληθεί ή να παραμείνει εν ενεργεία;
Η Ελλάδα παρέλαβε αρχικά 40 Mirage 2000EG και BG στο πλαίσιο της συμφωνίας “Τάλως”, σε μία περίοδο που οι ελληνοτουρκικές εντάσεις απαιτούσαν άμεσα μέσα αναχαίτισης και αποτροπής. Το Mirage 2000 ανταποκρίθηκε με ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα στον ρόλο της αναχαίτισης, όντας η αιχμή του δόρατος της Π.Α. σε δεκάδες κρίσιμες στιγμές πάνω από το Αιγαίο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Ελλάδα προχώρησε σε μία ακόμα σημαντική επένδυση: την απόκτηση 15 νέων Mirage 2000-5Mk2 και την αναβάθμιση μέρους των παλαιότερων αεροσκαφών, με σκοπό την ένταξή τους σε αποστολές κρούσης μεγάλης ακτίνας με το SCALP EG.
Με την έλευση των Rafale F3R και την αναβάθμιση του στόλου F-16 σε διαμόρφωση Viper, τα παλαιότερα Mirage 2000EG/BG αρχίζουν να δείχνουν την ηλικία τους. Η υποστήριξή τους έχει γίνει δαπανηρή και δύσκολη, καθώς η Dassault Aviation έχει σταδιακά αποσύρει τα αντίστοιχα ανταλλακτικά από τη γραμμή παραγωγής.

Κάπου εδώ μπαίνει το ενδεχόμενο της πώλησής τους, καθώς όπως υποστηρίζεται, η διατήρηση μιας μεγάλης πολυτυπίας (και με την άφιξη των F-35) αυξάνει το λειτουργικό κόστος και δυσχεραίνει τη διαλειτουργικότητα.
Πώληση σε τρίτες χώρες, όπως η Ινδία ή το Κατάρ, θα μπορούσε να αποφέρει πολύτιμα έσοδα και να επιτρέψει την περαιτέρω επένδυση σε σύγχρονα μαχητικά ή μέσα υποστήριξης. Ρόλο στην πώληση θα μπορούσε να παίξει και η Ουκρανία, με τη μεσολάβηση της Γαλλίας.
Αντίθετα, οι υποστηρικτές της παραμονής επισημαίνουν ότι, παρά την ηλικία τους, τα Mirage 2000 εξακολουθούν να προσφέρουν κρίσιμες δυνατότητες. Το αεροσκάφος διαθέτει μοναδικά χαρακτηριστικά όπως το πυραυλικό όπλο αέρος-αέρος MICA EM και ένα εξαιρετικό προφίλ αναχαίτισης σε μικρούς χρόνους αντίδρασης.
Επιπλέον, σε περιβάλλον όπου οι ποσοτικές ισορροπίες παραμένουν κρίσιμες, κάθε μαχητικό αεροσκάφος με δυνατότητα άμεσης απογείωσης και εμπλοκής είναι πολύτιμο.
Υπάρχει, τέλος, και μια ενδιάμεση πρόταση. Σταδιακή απόσυρση με παράλληλη διατήρηση περιορισμένου αριθμού αεροσκαφών σε ρόλους εκπαίδευσης ή εφεδρείας. Έτσι, η Π.Α. θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί τα Mirage 2000 για να εκπαιδεύει νέα πληρώματα σε διαφορετικά δόγματα εναέριας μάχης, χωρίς να υποβάλλεται στο πλήρες κόστος ενεργής υπηρεσίας.
Παρά το ότι το ΥΕΘΑ φαίνεται να κλείνει προς την πρώτη επιλογή, αυτή της πώλησης δηλαδή, πυκνώνουν τελευταία οι φωνές για μία διαφορετική προσέγγιση.
Η Γαλλία συνεχίζει να χρησιμοποιεί τα αναβαθμισμένα Mirage 2000D-RMV για αποστολές κρούσης και εγγύς υποστήριξης, απελευθερώνοντας τα Rafale για αποστολές υψηλής απειλής, κάτι που θα μπορούσε να κάνει και η Ελλάδα.

Οι Γάλλοι ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα, με σημαντικές αναβαθμίσεις στο εντελώς ψηφιακό πλέον κόκπιτ και αυξημένες δυνατότητες μεταφοράς σύγχρονων οπλικών συστημάτων, με στόχο να το διατηρήσουν σε υπηρεσία ακόμα και μέχρι το 2040!
Το Mirage 2000-5Mk2 προσφέρει χαμηλότερο κόστος λειτουργίας και επαρκείς επιχειρησιακές δυνατότητες, ιδιαίτερα μέσω του ραντάρ RDY-2 και των πυραύλων MICA. Η απόσυρση των Mirage θα άφηνε επικίνδυνο κενό αεροπορικής ισχύος, ειδικά σε ένα ασταθές περιβάλλον όπως το Αιγαίο.
Μάλιστα υπάρχουν έγκυρες φωνές που λένε ότι αντί για πώληση των Mirage η Ελλάδα θα μπορούσε να αγοράσει φθηνά επιπλέον αεροσκάφη αυτού του τύπου, προστατεύοντας τα Rafale και διατηρώντας ισχυρή αεροπορική παρουσία μέχρι την ομαλή μετάβαση σε μελλοντικά μαχητικά όπως το F-35.
Η τελική απόφαση, όπως φαίνεται, θα εξαρτηθεί από ευρύτερες παραμέτρους: το στρατηγικό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας, αλλά και το πόσο γρήγορα θα ολοκληρωθούν τα επόμενα εξοπλιστικά προγράμματα.
Σε κάθε περίπτωση, ό,τι κι αν αποφασιστεί, τα Mirage 2000 θα συνεχίσουν να καταλαμβάνουν μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία της Π.Α. Η χαρακτηριστική σιλουέτα του «διχίλιαρου» όπως χαϊδευτικά το ονομάζουν, θα μείνει για πάντα χαραγμένη στις καρδιές όλων μας, ως ένα από τα πιο όμορφα (το πιο όμορφο…) αλλά και ικανά μαχητικά που φτιάχτηκαν ποτέ.